Người đàn bà thép của ngành kiểm toán.

Sau đó hơn 10 năm, vào năm 2007, bà lại quyết định từ bỏ 24 năm công tác dưới nhân cách cán bộ của Bộ Tài chính để chính thức nhập hàng ngũ thương buôn với chức danh Tổng giám đốc của Deloitte Việt Nam… Các quyết định này của bà có thể là dễ hiểu trong thời khắc này, khi nền kinh tế thị trường và hội nhập kinh tế bén rễ trong tư duy của thương lái Việt Nam trẻ tuổi, song ở thời điểm mười mấy năm trước, mọi việc không dễ dàng, thậm chí là có sự hiểu nhầm

Thép đã tôi…   Trong giới thương lái Việt, đặc biệt trong ngành kiểm toán và tham mưu, bà Thanh được biết đến với danh hiệu “người đàn bà thép”.

Vấn đề là khi nói về sự thành công của nữ doanh gia, vẫn có nếp soi cả vào gia đình của họ?  Thiên chức buộc các nữ doanh gia phải vắt hết mình, nhưng không nên duy trì quan niệm “đảm việc nhà, giỏi việc nước” theo nghĩa vẹn toàn quờ. Việc trở nên Phó giám đốc điều hành của Công ty vào năm 32 tuổi, rồi giám đốc điều hành sau đó 4 năm thực thụ là khởi hành từ yêu cầu công việc, nghĩa vụ và cả năng lực cá nhân”, bà Thanh nói về bước khởi đầu của duyên nghiệp kinh doanh.

Trong nhận định của người phụ nữ thép, có thể thương gia nam đi nhanh hơn, nhưng khi gặp khó, họ cũng khó nhọc hơn các đồng nghiệp nữ, những người có thiên vị về sự chỉn chu, toan lo sớm muộn.

Đây là bức chụp ở Hawai, trẻ trung và đầy màu sắc. Tức thị nữ thương nhân bị đòi hỏi quá nhiều?  Tôi biết không ít nữ thương buôn sau những khởi nghiệp khá ấn tượng, phải đi chậm lại, thậm chí phải xoay chuyển theo chồng, khi bước chân vào cuộc sống gia đình.

Sau 30 năm gắn bó với nghề nghiệp, 15 năm ở cương vị lãnh đạo của một trong những công ty kiểm toán và tham mưu hàng đầu Việt Nam, đại diện tại Việt Nam cho Tập đoàn Deloitte - một trong nhóm “big four” của ngành kiểm toán thế giới, dấu ấn của Tổng giám đốc Hà Thị ghi âm trong Deloitte Việt Nam là rất lớn.

Bởi, theo ý kiến của bà, để tạo được sự thay đổi về quan niệm, tư duy của tầng lớp, của thế hệ về nữ lái buôn, cần phải có những tấm gương để nhân rộng, mà trước hết, đó là các nữ thương nhân tiêu biểu. Trong môi trường văn hóa châu Á, rồi trong văn hóa cụ thể của người Việt Nam, thì nghĩa vụ thực hiện thiên chức của người nữ giới quan yếu hơn rất nhiều.

Trò chuyện với chủ toạ Hiệp hội Nữ doanh nhân Hà Nội Hà Thị Thu Thanh   Thưa bà, nữ thương gia vất vả hơn do quan niệm?  tầng lớp đã thay đổi, buộc người nữ giới cũng phải lăn xả với cuộc sống, với sự nghiệp, nhưng vẫn không thay đổi quan niệm người nữ giới phải có bổn phận vun vén và kiêm toàn với gia đình.

Tôi không tán đồng với lối nghĩ “đằng sau một người đàn ông thành đạt là bóng vía một người nữ giới”, mà phải là “bên cạnh một người đàn ông thành đạt là một người đàn bà”. … Và thế mạnh là nữ  “Người nữ giới thép”, nữ lãnh đạo độc nhất vô nhị trong số 152 lãnh đạo quốc gia mà Deloitte có mặt toàn cầu không hề có ý định tránh né khi nói về thiên chức của nữ giới, thậm chí, bà coi đó là sức mạnh riêng có của người nữ giới.

Đây là những điều rất đáng để tôn vinh. “Năm 1991, tôi cùng một vài cán bộ của Vụ Chế độ kế toán được điều chuyển sang Công ty Kiểm toán Việt Nam (tiền thân của Deloitte Việt Nam) như những cán bộ nòng cốt ban sơ. “Tôi quan điểm rõ ràng, đàn ông là phái mạnh, phụ nữ là phái đẹp. Khi đó, tôi không nhận thức và chuẩn bị cho sự nghiệp kinh dinh kéo dài tới tận hiện thời.

Vào ngày 5/10 tới, 15 nữ thương nhân tài năng và phong cách của Hiệp hội Nữ doanh gia Hà Nội (HNEW) sẽ được vinh danh trong Chương trình “Nữ nhà buôn nhân tài và phong cách HNEW 2013”. “Rõ ràng, phái đẹp có những tiềm tàng mạnh mẽ mà phái mạnh không có được”, bà Thanh phân tích và bày tỏ ý kiến khi cho rằng, bản thân bà và các nữ thương buôn phải luôn tâm niệm rằng, đừng quên sức mạnh tiềm tàng của mình, luôn tự đánh giá và phát huy sức mạnh tiềm ẩn ấy và chính điều này sẽ tạo nên phong cách và giá trị riêng của nữ doanh nhân.

Sau gần 2 niên học tập và làm việc tại Mỹ, trở về Việt Nam vào cuối năm 1996, với lợi thế là người Việt Nam trước tiên được đi du học ở Mỹ về kiểm toán, bà “dám” chối từ các cơ hội làm việc ở các tập đoàn lớn của nước ngoài, với mức lương cao chất ngất, để trở về tiếp kiến sự nghiệp với Công ty Kiểm toán Việt Nam của mình. Chính thành ra, sau lưng tôi là bức tranh mùa bội thu, đó là đích, nhưng trước mặt tôi là chính tôi.

Chính thành thử, trong kế hoạch chuyển giao thế hệ lãnh đạo mà tôi đã và đang thực hành, ngoài việc rút dần ảnh hưởng, điều tôi đang tụ hội làm là tạo dấu ấn mới cho người kế nhiệm”, bà Thanh nói, nhưng cũng thành thực san sẻ, không dễ dàng xóa bỏ dấu ấn, khi nơi đây là “mối tình đầu” và là “mối tình duy nhất” trong sự nghiệp của bà.

Chưa có dịp hỏi xem bà có thú hay không với danh gọi này, nhưng khi nghe bà san sớt những trăn trở về kinh doanh, về sự nghiệp và câu chuyện chuyển giao đời lãnh đạo đang nóng lên trong từng doanh nghiệp Việt Nam, mới thấy “chất thép” ấy thấm đượm “chất tình”…  Bà Hà Thị Thu Thanh, chủ toạ HĐTV, kiêm giám đốc điều hành Công ty Kiểm toán và tham vấn Deloitte Việt Nam  Cho tới thời khắc này, bà Thanh vẫn là đàn bà duy nhất trong số 152 lãnh đạo nhà nước của Tập đoàn Deloitte trên khắp thế giới.

Đây là điều tôi muốn san sớt với những đồng nghiệp nữ của mình, những người tôi thực thụ trọng khi họ chọn lọc con đường kinh dinh nhiều khó khăn và chông gai”, bà Thanh nói.

“Tôi hiểu người kế nhiệm mình phải có bản lĩnh và sự sắc sảo đủ để vừa lãnh đạo Công ty đi theo thời cục, vừa đảm bảo duy trì truyền thống và nét văn hóa của Công ty vốn ghi dấu ấn rõ nét của người tiền nhiệm.

Ngay cả những chính sách liên tưởng đến việc tôn vinh cũng vẫn dựa trên nguyên tố cơ cấu hay ưu tiên đàn bà theo ý kiến cũ.

Nếu thiếu đi sức bền của người nữ giới, sức mạnh của người đàn ông có thể thăng hoa mãi được không?”, bà đặt câu hỏi, nhưng cũng là để đáp. Đàn ông có tư thế thì phụ nữ có phong cách. Thời gian lãnh đạo của người tiền nhiệm càng lâu, các dấu ấn càng rõ. “Chúng tôi sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm, nghị lực, ý chí và trên hết là chiến lược và sự kiên định trong con đường kinh dinh, những chìa khóa đã giúp nhiều nữ doanh gia thế hệ chúng tôi đi chọn duyên với kinh dinh của mình”, “người nữ giới thép” cởi lòng.

Nhưng, lần trở lại các dấu mốc trong sự nghiệp của bà Thanh gần 20 năm trước, có thể thấy, cơ duyên, theo cách gọi của bà, có nền tảng chắc chắn từ tố chất và tư duy của người phụ nữ có “chất thép”. “Khi chúng ta không tự suy tôn giá trị của mình, thì đừng mong chờ có sự đổi thay về giá trị người phụ nữ”, bà Thanh nói và lý giải cho sự xuất hiện của cây, của hoa, của thơ và những bức hình cá nhân chủ nghĩa trong phòng làm việc, ngay trong tầm mắt của bà.

Đàn ông có sức bật, thì nữ giới có sức bền. Cũng chẳng thể phủ nhận, Việt Nam với thế mạnh của một nền kinh tế đang phát triển, với những thay đổi lớn về tư duy, nhưng đâu đó, cách nhìn về quyền và năng lực của người phụ nữ nói chung và nữ thương gia nói riêng vẫn cần nhiều đổi thay.

Nói vậy để hiểu, không chỉ ở Việt Nam, sự có mặt của nữ giới trong các vị trí lãnh đạo cao cấp của ngành kiểm toán không phải nhiều. Rất dễ hiểu, dấu ấn này đang trở nên sức ép cho bất cứ ai thu nạp “ghế nóng” trong thời kì tới. Và đây chính là thách thức khôn cùng lớn với những nữ thương nhân trước tuổi 40.

Dù có khó khăn và vất vả đến mấy trong điều hành doanh nghiệp, thì hình ảnh nữ doanh nhân trong đó vẫn đẹp về hình thức, đẹp cả trí não, bền bỉ, khéo léo lèo lái doanh nghiệp là đặc điểm quan trọng thể hiện sự khác biệt.

Nhưng theo bà Thanh, sự có mặt của bà trong cộng đồng doanh gia Việt Nam cốt là “duyên trời cho”.

Điều này ngược hoàn toàn với doanh gia nam, khi lập gia đình cũng là lúc họ toàn tâm dành cho sự nghiệp cá nhân chủ nghĩa. Nhưng với nữ doanh nhân, chúng tôi quan hoài đến cả phong cách. Đó là lý do HNEW tổ chức Giải thưởng “Nữ lái buôn thiên tài và phong cách”?  Với nam thương lái chỉ cần hào kiệt.

Đây là cảnh chụp lúc hoàng hôn, nắng chiều thắm đượm trên tóc, trên môi… “Khi thấy mình đẹp, tôi tự tin và yêu bản thân mình, tôi sẽ làm được những công việc mà mình muốn.

“Hồi đầu, mỗi lần tham gia các cuộc họp của Deloitte toàn cầu, khi tôi tới bàn đăng ký, câu hỏi trước tiên từ phía thư ký là bà đăng ký cho Tổng giám đốc nào?”, bà Thanh vui vẻ kể lại. Bà kể, công việc trước tiên của bà là cán bộ chuyên ngành kế toán và kiểm toán tại Bộ Tài chính.

Khánh An. Đây là một trong những điều mà bà Thanh muốn thực hiện khi nhận trọng trách là chủ toạ HNEW nhiệm kỳ II (2013 - 2018).