Nhưng cơ chế là cái gì? Tròn, vuông méo ra sao thì rất khó nắm bắt vì cơ chế là một khái niệm rất rộng, vả mỗi việc lại vận hành theo một cơ chế riêng
Nhưng nếu con người không tử tế thì người ta vẫn có trăm phương nghìn kế để lách qua. Ông nói: “nghe mà cười ra nước mắt, lòng đau như cắt”. Nhưng có biết bao nhiêu chuyện đáng buồn xung quanh chuyện bằng thật, bằng giả? biết bao thụ động về chuyện thi tuyển? “Nhiều lần đối thoại với các cháu thanh niên tôi rất ngượng, nói đúng hơn là rất đau lòng khi bị các cháu chất vấn về những chuyện như vậy vì chúng làm phật lòng tin của thanh niên ngay từ khi mới vào đời!”, ông Vũ Khoan nói.
Ông nhấn mạnh: “Không những thế hệ trẻ mà quờ quạng cán bộ, công chức, viên chức của ta đều cần những kỹ năng này. Đời chúng tôi rụt rè lắm, không dám nói, không dám tranh luận, tuốt do tổ chức xếp đặt, phát biểu nào cũng có bài viết sẵn. Đời chúng tôi không được đào tạo căn bản, không có điều kiện tiếp xúc nhiều thông tin, nhất là thông tin về thế giới.
Muốn hạn chế hiện tượng này thì đương nhiên phải kiểm tra kỹ lưỡng lại cơ chế tuyển xem có lỗ hổng nào không để bịt lại. Ví dụ như chuyện “chạy công chức” mà Đại hội XI gọi là “chạy chỗ”. Trái với những vốn thông tin mà giới trẻ có, việc áp dụng xem ra lại có phần sốc nổi và chưa được “rèn luyện”.
Theo ông Vũ Khoan, mặt yếu của giới trẻ là kỹ năng sống, kỹ năng làm việc còn kém, tri thức thì có nhưng lúng túng trong việc biến kiến thức thành hành động. Bích Ngọc (Tổng hợp). Theo lô-gíc như vậy thì muốn hạn chế (chứ chưa dám nói đến việc triệt tiêu) tình trạng đáng hổ thẹn này thì trước tiên cần phát hiện, trị thích đáng đám người đó! Nhưng tiếc rằng cho đến nay hầu như chưa phát hiện ra trường hợp nào như vậy cho dù ai cũng biết, ngay trong đợt kiểm điểm theo Nghị quyết TW 4 lần này cũng chưa nghe thấy ở đâu chỉ mặt gọi tên ra trường hợp nào “có máu mặt” cả? Hay như chuyện sử dụng nhân kiệt.
Tiếc rằng trước đây ở ta ít chú trọng, thậm chí chẳng có cuốn sách nào dạy bài bản về kỹ năng lãnh đạo, quản lý. Phó Thủ tướng Vũ Khoan cho rằng, cần đào tạo cho thế hệ trẻ những kỹ năng cần thiết của khoa học quản lý, lãnh đạo, để trong số đó sẽ có những người trở thành nhà lãnh đạo giỏi trong ngày mai.
Những gì mà nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan chia sẻ như từ tâm thuật, từ chính những gì ông biết, ông nghe, thấy và phải thốt lên thành lời cho thấy vẫn còn nhiều vấn đề cần bàn trong cơ chế, cách quản lý, vận hành bộ máy hiện thời.
“Thế hệ trẻ hiện hơn đời chúng tôi hai điều: kiến thức của họ rộng hơn, họ tiếp cận được nhiều thông báo của Việt Nam và thế giới; và họ dạn dĩ, tự tin hơn chúng tôi.
Tôi có tham dự nhiều cuộc hội thoại với giới trẻ, các bạn hỏi có khi từ 8h sáng tới 12h trưa vẫn chưa hết và hỏi những vấn đề rất lớn, chứ không phải vụn vặt đâu”, ông Vũ Khoan nói. Theo ông, “chính là do các trường của ta ít dạy kỹ năng, chỉ chú trọng nhồi nhét tri thức, cách học cũng thụ động, không khơi dậy óc sáng tạo, phong cách tự tin.
Sách ít nói về lãnh đạo, quản lý quốc gia Nhận xét về thế hệ trẻ bây giờ, nguyên Phó Thủ tướng đề cao giới trẻ trong việc tiếp cận thông tin. Ví dụ, theo cơ chế thì muốn kiếm được chỗ làm việc, nhất là những chỗ “ngon” thì phải có bằng nọ, cấp kia, phải qua thi tuyển này nọ. Chạy chức – cơ chế bất ổn Trong dịp dự Đại hội XI của Đảng, khi nghe đoạn nói về tình trạng “chạy chức, chạy quyền, chạy chỗ, chạy tội, chạy tuổi, chạy bằng cấp, chạy huân chương”, Phó Thủ tướng Vũ Khoan không dấu nổi xúc cảm.
Nguyên Phó Thủ tướng cho rằng, mặt yếu của giới trẻ là kỹ năng sống, kỹ năng làm việc còn kém, tri thức thì có nhưng lúng túng trong việc biến tri thức thành hành động.
Hiện nay thì khác. Thực tiễn này theo vào trong những suy nghĩ của ông, băn khoăn, day dứt, không biết vì sao lại nên nông nỗi này? “Nghĩ đi nghĩ lại thì những chuyện như vậy đều liên tưởng đến hai chuyện: một là có gì đó bất ổn trong cơ chế (và có nhẽ những điều bất ổn ấy không ít và không nhỏ tý nào) và con người bị tha hóa, phật lòng tự tôn mà tôi hay nói đùa rằng không có “gien ngượng””, nguyên Phó Thủ tướng không ngại ngần nói thẳng.
Nhìn ra các nước khác như Xinh-ga-po, Hoa kỳ, Ô-xtrây-lia…và cả Trung Quốc người ta đều có cơ chế chính sách rõ ràng lôi cuốn thiên tài và thật không vui tí nào khi thấy rất nhiều con em chúng ta học xong đã ở lại, đem lại ích cho những nước đó chứ không phải cho nước nhà! Xem ra nguyên cớ của những trình bày tha hóa trong việc dùng người là do ta chứ không nên đổ lỗi cho thiết chế kinh tế thị trường hay hội nhập! Xinh-ga-po kinh tế thị trường và hội nhập sâu rộng hơn ta nhiều nhưng sao họ lại ít mắc những chuyện như ở ta? “Tóm lại cần thẩm tra rất cụ thể từng khâu trong các cơ chế dùng người để khuyến khích người đàng hoàng, chặn đường những người không đàng hoàng chứ không chỉ nêu lên hiện trạng rồi đổ lỗi cho cơ chế chung chung, và nhất là cần làm thật, làm ráo riết chứ không chỉ hô hào, nói suông”, nguyên Phó Thủ tướng san sớt.
Còn về kỹ năng sống, ít để ý giáo dục những điều giản dị mà thiên về những khái niệm trừu tượng, xa với cuộc sống thường nhật”. Ông nói thẳng, như vậy cái gốc vẫn là con người, những người đánh mất “gien ngượng” hạ mình đi “chạy” và nhất là những người vô liêm sỉ lợi dụng nhu cầu “chạy chỗ” để mưu cầu lợi ích cho mình. Chỉ ra nguyên cớ của tình trạng này Phó Thủ tướng nhìn thẳng vào chất lượng giáo dục.
Theo ông Vũ Khoan, hai chuyện đó gắn kết với nhau, tác động qua lại lẫn nhau: cơ chế chuẩn sẽ góp phần tạo nên con người tử tế và ngược lại. Các sách dịch từ tiếng nước ngoài phần nhiều nói về lãnh đạo, quản lý doanh nghiệp, ít nói về lãnh đạo, quản lý quốc gia”.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét